به گزارش صنعت تبریز ، ماده اولیه کمیاب تولید و عرضه محصول ارگانیک به بازارهای بین المللی و ظرفیت بزرگ توسعه صادراتی در آذربایجان شرقی مورد غفلت واقع شده است.
ایرنا نوشت ،درحالی که استفاده ازسموم وکودهای شیمیایی درتولید محصولات کشاورزی در دهه های اخیر در اقصی نقاط جهان روند رو به رشد داشته است، پنبه خداآفرین در آذربایجان شرقی به عنوان مواد اولیه کمیاب تولید و عرضه محصول ارگانیک به بازارهای بین المللی و ظرفیت بزرگ توسعه صادراتی مغفول مانده است.
[پنبه ارگانیک خداآفرین، ظرفیت مغفول توسعه صادرات کشاورزی]

پنبه خداآفرین که به دور ازسموم و درحاشیه رود خروشان ارس تولید می شود،باقابلیت ایجاد تحول در اقتصاد این شهرستان، محصول صادراتی مهم و پرطرفدار در بازارهای خارجی است.
این گونه از پنبه به لحاظ برخورداری از شاخص های کیفی، مرغوب ترین محصول پنبه کشور به شمار می رود اما قابلیت ارگانیک بودن آن مورد توجه خریداران این محصول قرار نمی گیرد و با پنبه سایر مناطق کشور مخلوط می شود.
کارشناس کشاورزی و محقق باشگاه پژوهشگران جوان معتقد است تولید پنبه ارگانیک یکی از ظرفیت های اصلی منطقه خداآفرین و استان آذربایجان شرقی است.
به گفته ‘محمد هوسکاری’ امروزه به دلیل به وجود آمدن مخاطرات جدی و پیچیده سلامتی برای انسان، محصولات ارگانیک جزو پرطرفدارترین محصولات کشاورزی درجهان است.
وی گفت: تولید و عرضه پنبه ارگانیک نیازمند رعایت استانداردهای خاص مبتنی بر مدیریت اکوسیستمی است که در آن شاخص های مهمی از جمله سلامت و حاصل خیزی خاک، عدم استفاده از مواد شیمیایی (سموم، کودها و هورمون ها) در طی فرآیند تولید و نگهداری و جایگزینی روش های دستکاری اکولوژیک مورد توجه قرار می گیرد.
به گفته این پژوهشگر جوان اهل خداآفرین، این شهرستان به دلیل قرار گرفتن در بیوسفر ارسباران یکی از با ارزش ترین حوزه های طبیعی جهان به شمار می رود که بخشی از آن به عنوان منطقه حفاظت شده در سال ۱۹۷۶ در سازمان یونسکو ثبت شده است.
وی گفت: سالانه تعداد کثیری از زنبورهای ‘پارازیتوئید تریکوگراما’ و ‘هابروبراکون’ در جهاد کشاورزی این شهرستان تکثیر و به جای سموم آفت کش در گستره وسیعی از مزارع برای کنترل آفت کرم ‘قوزه’ پنبه رها سازی می شود.
به گفته ‘ هوسکاری’، پنبه ارگانیک طرفداران اقتصادی زیادی برای تولید نخ، پارچه های با کیفیت، لوازم بهداشتی، لباس، حوله و پتوهای ارگانیک دارد.
وی افزود: پنبه دانه نیز به عنوان منبع بسیار خوب روغنی و پروتئینی در میان پنج دانه روغنی مهم یعنی سویا، آفتابگردان، پنبه بادام زمینی و کلزا قرار دارد.
وی گفت: به دنبال تغییر و تحولات علمی در بخش کشاورزی، کشت پنبه به صورت ارگانیک مورد استقبال برخی کشورهای دنیا قرار گرفته است و آمریکا در این راستا به عنوان بزرگ ترین صادرکننده این محصول در دنیا به دنبال افزایش سطح زیر کشت پنبه ارگانیک است.
وی افزود: تصویب قوانین مبتنی بر رتبه بندی کیفی محصولات کشاورزی از لحاظ ارگانیک از طریق فعال سازی آزمایشگاه های مربوطه در سطح کشور، کشاورزان را برای دستیابی به دانش فنی و تولید محصولات با استانداردهای ارگانیک به دلیل قیمت بالای جهانی آن ترغیب خواهد کرد و ارزش زیست محیطی و اقتصادی شهرستان خداآفرین را در سطح کشور درخشان خواهد نمود.
مدیر تعاون روستائی آذربایجان شرقی نیز از خرید بیش از یک هزار تن وش پنبه تضمینی توسط شبکه تعاونی های روستائی استان خبر داد.
حسین غفاری می گوید: پنبه استحصالی از کشاورزان پنبه کار توسط مراکز خرید واقع در منطقه خداآفرین خریداری می شود.
وی از کشاورزان پنبه کار خداآفرین خواست تا با توجه به استقرار مراکز خرید پنبه تضمینی در منطقه نسبت به تحویل پنبه استحصالی اقدام کنند.
یک کشاورز پنبه کار در خداآفرین نیز می گوید: برای برداشت محصول پنبه با مشکل مواجه هستیم و هزینه های کاشت، داشت و برداشت این محصول با قیمت خرید آن برابری می کند.
‘ یداله باقری لاریجان’ با اشاره به کیفیت بالای این محصول در مزرعه پنج هکتاری اش افزود: برداشت دستی این محصول به ازای هر کیلوگرم پنبه هشت هزار ریال هزینه دارد.
فرماندار خداآفرین نیز گفت: خرید تضمینی در هفت سطح کیفی محصول پنبه از سوی شرکت تعاونی پنبه کاران و از طریق تعاونی روستایی انجام می شود.
امین امینیان افزود: در سال های گذشته پنبه را همراه با ساقه خریداری کردند و ضمن اینکه با این کار متضرر شدند، کشاورزان منطقه را نسبت به برداشت با دقت این محصول بدعادت کردند.
وی گفت: امسال در خرید تضمینی حساسیت زیادی از بابت تمیز بودن محصول نشان دادند و برخی نارضایتی ها را در میان کشاورزان منطقه به وجود آوردند.
وی افزود: علاوه بر تولید محصول ارگانیک، پنبه خداآفرین از مزیت هایی مانند برخورداری از تارهای دراز، نازک و انعطاف پذیری برخوردار است.
وی گفت: محصول پنبه این شهرستان در سطح کشور بی نظیر و قابل توجه صنایع نساجی است اما به ویژگی ارگانیک بودن آن توجهی نمی شود.
وی افزود: سه کارخانه فعال در خداآفرین وجود دارد که پس از خرید و جمع آوری پنبه در برخی از روزهای هفته فعالیت می کنند و در واقع ظرفیت این کارخانه ها از ظرفیت تولید پنبه منطقه بالاتر است.
وی گفت: مشکل عمده تولید این محصول در منطقه، برداشت دستی آن است و مسئولان جهاد کشاورزی باید برای این موضوع فکری بکنند.
وی افزود: پنبه کاران خداآفرین به بذر اصلاح شده دسترسی ندارند و هزینه زیادی صرف برداشت دستی آن می کنند بنابراین توجیه اقتصادی کاشت پنبه دراین شهرستان با خطر مواجه می شود.
وی گفت: آب کافی و خاک حاصلخیز خداآفرین در کنار آب و هوایی که امکان چند بار کشت را در این شهرستان می دهد، برای توسعه کشت این محصول ارگانیک و دارای ارزش افزون بالا مورد غفلت قرار گرفته است.
در مجموع برداشت دستی این محصول را می توان پاشنه آشیل افزایش سطح زیر کشت پنبه خداآفرین و عرضه این محصول ارگانیک در بازارهای بین المللی به شمار آورد.
شهرستان خداآفرین با ۳۵ هزار نفر جمعیت در ۲۱۰ کیلومتری شمال شرق تبریز در حاشیه رودخانه خروشان و مرزی ارس قرار دارد و به دلیل آب و هوای خزری، استعدادهای بزرگی برای توسعه صنایع کشاورزی و گردشگری دارد.
گزارش از: عیلرضا فولادی ، خبرگزاری ایرنای آذربایجان شرقی