فعالان صنفی استان احیای نظام استاد شاگردی را یکی از راهکارهای خروج از بحران صنفی و مهارت آموزی برای نوجوانان و جوانان می دانند.

صنعت خبرلری
فعالیت های صنفی در اقتصاد استان  از اهمیت خاصی برخوردار است این شهر در مسیر جاده ابریشم و مرکز تجارت با سه کشور خارجی و همسایه قرار دارد و از صدها سال گذشته به عنوان یکی از شهرهای تاثیر گذار در تجارت و صنعت شمالغرب کشور محسوب میشود.اما با شیوع کرونا اصناف و صنعتگران خرد این استان با مشکلاتی مواجه شدند یکی از این مشکلات کمبود نیروی انسانی و کارگر در صنوف است. اصنافی که با توجه به رکود بازار با مشکلات تامین هزینه و دستمزد کارگران مواجه شدند و عده ای هم مجبوربه اخراج کارگران خود شدند. موضوعی که در عین تهدید فرصتی برای استان نیز محسوب شده و فعالان صنفی استان احیای نظام استاد شاگردی را یکی از راهکارهای خروج از بحران صنفی و مهارت آموزی برای نوجوانان و جوانان می دانند.
احیای نظام استاد شاگردی در سایه فرهنگ بومی
اصغر فرهادپور، صاحب کارگاه ریخته گری است که به گفته خود مهارتش را از شاگردی در نزد صاحبکارش آموخته است. وی به خبرنگارهمشهری می گوید: تا همین چند دهه قبل نوجوانان از سن ۱۲ سالگی و در ایام تعطیلات تابستان به صورت رایگان یا با حداقل دستمزد ایاب و ذهاب پیش صاحبان حرف و مشاغل شاگردی می کردند و پس از مدتی خود به عنوان استاد کار مشغول به کار می شدند.
وی ادامه می دهد: فرهنگ بومی ارومیه و فرهنگ آذری که احترام به پیشکسوت و بزرگتر را واجب می داند موجب میشد تا کمترین چالش میان استاد و شاگرد به وجود بیاید و استاد هم بعد از چند سال زمینه استقلال شاگرد را فراهم کرده و فرصت کسب و کار را در بازار برایش فراهم می کرد.
وی عنوان می کند: این فرهنگ باید در میان صاحبان حرف و مشاغل تداوم داشته باشد و در شیوع کرونا هم دولت حمایتهای مقطعی خود را افزایش دهد یکی از این حمایتها همراهی کارشناسان و ماموران تامین اجتماعی است تا ما هم بتوانیم شاگردان بیشتری پذیرش کنیم.
این فعال صنفی تاکید می کند: ماموران بیمه تامین اجتماعی با استناد به بیمه اجباری هزینه های زیادی را به کارفرما تحمیل می کند در حالی که شاگردان مغازه برای حرفه آموزی نه هزینه ای پرداخت می کنند و نه هزینه ای دریافت می کنند و اگر این کارگران در آموزشگاه های رسمی حرفه آموزی کنند باید هزینه هم پرداخت نمایند.
خلاء مهارتی در کارجویان
صادق نجمی ، کارشناس امور اجتماعی و مدیر یک شرکت کاریابی  است که نبود مهارت در کارجویان را یکی از چالشهای جدی حوزه کاریابی دانسته و بیان می کند: اغب مراجعان دارای مدرک دیپلم تا لیسانس هستند که مهارتی ندارند و با این شرایط پیدا کردن کار دشوار است.
وی به همشهری می گوید: هزینه های مهارت آموزی در آموزشگاه های خصوصی ارومیه بسیار بالا است و اغلب کارجویان امکان تامین این هزینه ها را ندارند اما می توانندبه راحتی در مغازه ها حرفه را بیاموزند وهمانجا هم مشغول به کار شوند یا در کارگاه و کارخانه ای با حقوق مناسبتر شاغل شوند.
۱۸۵۰ نوع رسته شغلی مستقل در آذربایجان غربی
رئیس اتاق اصناف مرکز استان  می گوید: پتانسیل خوبی برای ایجاد اشتغال در حوزه اصناف وجود دارد و اصناف راه ورود به دنیای کارآفرینی هستند و باید حمایت های لازم از این بخش صورت بگیرد.
اصغرطاهری پور اظهار می کند: در حوزه صنفی می توان با کمترین میزان سرمایه شغل ایجاد کرد و اگر دولت بخواهد مشکل بیکاری را حل کند، نیاز به سرمایه عظیمی دارد که این پتانسیل درحوزه اصناف با بیش از ۱۸۵۰ نوع رسته شغلی وجود دارد که تنها نیاز به حمایت دارند و اصناف بهترین و مناسب ترین بخش برای ایجاد اشتغال و توسعه اقتصادی با اتکا به نظام استاد و شاگردی هستند.
طاهری پور ادامه می دهد: نظام استاد وشاگردی که از دیرباز در استان به ویژه ارومیه بر این بخش حاکم بوده و امروز در صورت حمایت بصورت منظم تر می تواند باعث رونق کارآفرینی باشد.
رئیس اتاق اصناف  یادآور میشود: با توجه به فضای رقابتی در بازار امکان خلق کسب و کار‌های جدید با مهارت آموزی و فعالیت مستقیم در بازارایجاد می شود که در این خصوص باید زیرساختهای لازم آن ایجاد شود.
وی تاکید می کند:در دوره کرونا اصناف سختی های بسیاری را متحمل شدند و خسارت های زیادی به بخش های مختلف صنفی وارد شد و حمایتی که اصناف انتظار داشتند از سوی دولت صورت نگرفته است و حداقل انتظار ما از دستگاه های نظارتی مانند بیمه حمایت بیشتر است ولی متاسفانه برخی بازرسان و کارشناسان بر اجرای کامل قوانین حتی در دوران کرونا تاکید دارند.
حمایت از مهارت آموزی در سایه استاد شاگردی
مدیر کل آموزش فنی و حرفه ای استان  با بیان اینکه استمرار مهارت آموزی در مشاغل سنتی از سیاستهای این مرکز است می گوید: در عین حال برای نظام مند کردن سیستم استاد شاگردی و جلوگیری از سوء استفاده های احتمالی ، مقرراتی تنظیم شده است.
محمد سلیم عباسی ادامه می دهد: افراد موضوع طرح استاد شاگردی نوین، از شمول قانون كار و قانون تامين اجتماعي خارج بوده وموضوع در قراردادی چند ماده ای به نام استاد شاگردی نوین گنجانده می شود.
وی ادامه می دهد: متقاضیان زیر ۱۸ فرم استاد شاگردی نوین را از شعب تامين اجتماعی دریافت می کنند که به امضاء ولي شاگرد ، تامين اجتماعی و استادكار رسيده و قبل از انجام بازرسی از محل ، فرم مربوطه به شعبه ارسال می شود.
وی ادامه می دهد: استاد کار باید ۵ سال سابقه داشته باشد و دارای حسن شهرت و فاقد سوء‌پيشينه كيفری هم باشد که این الزام برای اطمینان خاطر خانواده ها و ارتقای امنیت اخلاقی و اجتماعی است.
به گفته این مقام مسئول مدت زمان شاگردی حداکثر یک سال است وپس از این مدت مطابق قانون کار رفتار میشود تا اجحافی در حق شاگرد مغازه صورت نگیرد.