با وجودی که ایران جزو کشورهای مطرح در زمینه تولید طلا محسوب نمی‌شود اما رتبه ۵۴ تولید طلا را در جهان در اختیار دارد و به گفته معاون سازمان زمین شناسی و اكتشافات معدنی كشور ذخیره ای بالغ بر ۳۴۰ تن وجود دارد.

به گزارش صنعت تبریز به نقل ازشبستان،  بر اساس برآوردها در طول تاریخ بشر تا سال ۲۰۱۲ در مجموع ۱۷۴ هزار تن طلا استخراج شده‌است. معادل ۵٫۶ میلیارد اونس تروا و از نظر حجمی معادل ۹۲۶۱ مترمکعب (مکعبی که با اضلاع ۲۱ متری) که بر اساس برآوردها ۵۰ درصد آن به صورت جواهرات، ۴۰ درصد به صورت شمش‌ها و سکه‌های سرمایه‌گذاری در ذخایر طلای رسمی بانک‌های مرکزی و صندوق‌های سرمایه‌گذاری و سرمایه‌های شخصی و حدود ۱۰ درصد در بخش صنعت نگهداری می‌شود. تولید جهانی طلا در سال ۲۰۱۱ حدود ۲۷۰۰ تن بود که نسبت به ۲۲۶۰ تن سال ۲۰۰۸ افزایش داشته‌است. از دهه ۱۸۸۰ تاکنون بخش بزرگی از تولید طلای دنیا در آفریقای جنوبی انجام شده‌است. در حدود نیمی از کل طلایی که تاکنون استخراج شده از آفریقای جنوبی آمده‌است و از سال ۱۹۰۵ تا ۲۰۰۷ به طور پیوسته همیشه این کشور در صدر فهرست تولید طلا قرار داشت. در سال ۱۹۷۰ این کشور ۱۴۸۰ تن طلا معادل ۷۹ درصد کل طلا تولید جهانی را به خود اختصاص بود. سهم آفریقای جنوبی در تولید طلا در سال‌های اخیر به شدت کاهش یافته به طوری‌که چین در سال ۲۰۰۷ با ۲۷۶ تن بزرگترین تولید کننده طلا شد.

بنابراین گزارش، هند بزرگترین واردکننده طلا در دهه‌های اخیر بوده‌است که به دلیل تقاضای بالای جواهرات طلا در این کشور است. برآورد می‌شود که ۱۸ هزار تن طلا در خانه‌های هندی‌ها نگهداری می‌شود. هرچند در سال ۲۰۱۳ تقاضای طلا در چین از هند پیشی گرفت. واحد اندازه‌گیری طلا در بازار جهانی اونس تروا معادل ۳۱.۱ گرم است. قیمت طلا در آوریل ۲۰۱۳ معادل ۱۳۰۰ دلار برای هر اونس بوده که معادل حدود ۴۱٬۸۰۰ دلار برای هر کیلوگرم است.

این گزارش می افزاید: با وجودی که ایران جزو کشورهای مطرح در زمینه تولید طلا محسوب نمی‌شود کشورمان رتبه ۵۴ تولید طلا را در جهان در اختیار دارد اما سرمایه‌گذاری در معادن طلای ایران طی چند سال گذشته همزمان با رشد قیمت جهانی طلا، روند رو به رشدی را نشان می‌دهد. طبق آمارهای وزارت صنعت، معدن و تجارت حدود ۱۵ معدن طلا در ایران وجود دارد که از این تعداد ۱۲ معدن فعال و سه معدن غیرفعال هستند.

هم‌اکنون اکتشافات طلا در بیشتر استان‌های کشور از جمله آذربایجان شرقی و غربی، کردستان، کرمان، خراسان رضوی و جنوبی، اصفهان، یزد، مرکزی، قم و همدان، ارغش نیشابور، سقز ، طرقبه مشهد و سیستان و بلوچستان در دست اجرا بوده و به گفته سازمان زمین‌شناسی و اکتشافات معدنی کشور حجم ذخایر قطعی و احتمالی طلای کشور نیز بالغ بر ۳۲۰ تن می‌شود. همچنین استان‌های تهران، اصفهان، خراسان رضوی و آذربایجان شرقی چهار قطب تولید طلای کشور محسوب می‌شوند. در ایران وجود ۳۰۰ تن ذخیره قطعی طلا محرز شده است که با بررسی‌های انجام شده،انتظار می‌رود این مقدار ذخیره به هزار تن افزایش یابد.

بنابراین گزارش، سازمان زمین شناسی و اكتشافات معدنی كشور به نقل از بهروز برنا، معاون سازمان زمین شناسی و اكتشافات معدنی كشور در نشست تخصصي فعالان علوم زمین نوشته است: “معدن زرشوران در استان آذربایجان غربی گواهی كشف ۱۰۶ تن و ذخیره احتمالی تا ۲۰۰ تن طلا دارد كه اكتشاف در این معدن باید به طور جدی پیگیری شود. آذربایجان غربی، استان طلایی كشور است. آذربایجان غربی روی كمربند طلازایی جهان قرار دارد كه از اروپا آغاز شده و از تركیه به ایران و سپس پاكستان می‌رسد. در این استان یكصد محدوده طلای در حال اكتشاف وجود دارد. ذخایر طلای جهان بالغ بر یكصد هزار تن است كه ۴۷ هزار تن آن قطعی است. نیم درصد ذخایر قطعی جهانی این فلز در استان آذربایجان غربی واقع است. ایران یكی از ۱۰ كشور شاخص معدنی جهان و دارای هفت درصد ذخایر شناخته شده معدنی دنیاست و وجود ۶۸ نوع ماده معدنی بویژه ۴۲ عنصر غیرفلزی و ۱۱ عنصر فلزی در ایران ثابت شده است. میزان ذخایر شناسایی شده معدنی ایران نزدیك به ۶۰ میلیارد تن است كه از این رقم نزدیك به ۴۰ میلیارد تن ذخیره قطعی و بقیه احتمالی اعلام شد. ایران دارای ۱۲ معدن در كلاس جهانی (طلا ، سنگ آهن، سرب و روی ، مس و…) است كه سه نوع معدن در استان آذربایجان غربی جای دارد.”

یادآور می شود: برپایه آمارهای وزارت صنعت، معدن و تجارت اكنون از ۵۴۰۰ معدن فعال كشور، سالیانه نزدیك به ۴۰۰ میلیون تن مواد معدنی استخراج می شود. ارزش صادرات بخش معدن در سال ۱۳۹۲، یك هزار و ۹۷۰ میلیارد دلار اعلام شد كه این میزان در سال ۱۳۹۳ به یك هزار و ۵۰۰ میلیارد دلار كاهش یافت.

سه معدن بزرگ طلای ایران به شرح زیر است:

معدن طلای زرشوران

معدن طلای زره‌شوران به عنوان بزرگترین معدن طلای ایران در ۳۵ کیلومتری شهرستان تکاب و ۱۵ کیلومتری مجموعه سازمان میراث فرهنگی و گردشگری تخت سلیمان واقع شده است. گواهی کشف معدن طلای زره‌شوران پس از عملیات اکتشافی گروه‌های داخلی و خارجی به نام سازمان توسعه و نوسازی معادن و صنایع معدنی ایران صادر شده است. واحد فرآوری و استحصال طلا با ظرفیت سالانه سه تن شمش طلا در منطقه زره‌شوران تکاب آغاز خواهد شد. بر اساس مطالعات نهایی ذخیره قطعی معدن طلای زره‌شوران تکاب چهار میلیون تن کانسنگ طلا با عیار ۵٫۸ ppm (گرم در تن) برآورد شده است. ذخیره احتمالی این معدن ۳۰ میلیون تن با عیار متوسط ۵ ppm است.

معدن طلای آق‌دره

معدن طلای آق‌دره به عنوان دومین معدن طلای کشور در ۳۰ کیلومتری شهرستان تکاب واقع شده است. شرکت معدنی پویازکان آق دره (سهامی خاص) اولین شرکت معدنی فعال در زمینه طلا در کشور می باشد . این شرکت فعالیت خود را در سال ۱۳۷۵ آغاز نمود ٬ دفتر مرکزی شرکت در شهرستان کرج و معدن در کیلومتر ۵۰ جاده تکاب تخت سلیمان قرار دارد . معدن از نوع سطحی بوده و دارای عیار طلای ۱.۵ گرم بر تن می باشد شرکت های فراوری به غیر از طلا نقره و جیوه را نیز از این کانسنگ استخراج می نمایند. کارخانه فرآوری و استحصال طلای آق‌دره در ۳۰ کیلومتری شهرستان تکاب با ظرفیت تولید سالیانه ۲/۲ تن به بهره‌برداری رسیده و هم اکنون فعال است.

معدن طلای موته

معدن طلای موته در نزدیکی روستای موته و روستای رباط ترک و در فاصله ۵۰ کیلو متری از شهرهای گلپایگان، دلیجان و میمه قرار دارد. معدن طلای موته که در این محل واقع است به صورت روباز است و دارای ۹ کانسار طلادار می‌باشد. ذخیره اکسیدی معدن (تا سال ۱۳۸۰) بهره برداری شده است. عیار متوسط طلای این معدن ppm ۲ ( ۲ گرم در تن ) می‌باشد که در هر روز ۱ الی ۲ کیلوگرم طلا با درصد خلوص۷۰ ٪ ( ۱۸ عیار) تا ۹۵٪ ( ۲۴ عیار ) در شمشهای ۲ تا ۱۰ و ۱۳ تا ۱۵ کیلویی تولید می‌شود. در حال حاضر سالانه نزدیک به ۲۰۰ کیلو طلا از معدن طلای موته استخراج می‌شود. کارخانه فرآوری طلای ایران در موته ۱۵ سال پیش با همکاری یک شرکت استرالیایی به بهره برداری رسید.