«امید علیزاده» مخترع ۲۱ ساله مرندی، این روزها در نمایشگاه اختراعات استانبول ۲۰۱۷ ، در تركیه، خوش درخشیده است. وی كه در سال ۱۳۷۴در دهستان یكانات روستای یكانسعدی از توابع شهرستان مرند متولد شده است، ساكن مرند بوده و اصلیترین اختراع وی دستگاه لكهگیری آسفالت است. همین موضوع انگیزهای شد تا با این مخترع جوان استان گفتوگو کنیم و از موفقیتهای وی و دستگاه اختراعیاش بیشتر بشنویم.
- لطفا در ابتدا در مورد نمایشگاه اختراعات استانبول صحبت كنید. حضور شما توام با كسب چه عناوینی بود؟
در نمایشگاه اختراعات استانبول ۲۰۱۷ كه یكی از مهمترین رویدادهای اختراعی در بین كشورهای همسایه است، من نیز حضور داشتم و در بین شركتهای بین المللی و مخترعان نخبه طراز اول جهانی از كشورهای آلمان، تركیه، سوئیس، نروژ و چند كشور آسیایی و اروپایی دیگر، اختراع من به نام Asphalter (آسفالتر) رتبه سوم نمایشگاه را كسب كرد و این بزرگترین افتخارآفرینی برای كشورعزیزم ایران و بهخصوص شهرم مرند و خانوادهام به حساب میآید. احساس غرور میكنم كه توانستم پرچم كشورمان ایران را به همراه جمعی از مخترعان هموطن ایرانی در این نمایشگاه نیز بالا ببرم.
- دستگاه اختراعی شما دارای چه مشخصاتی است؟
نام این وسیله «دستگاه لكهگیری آسفالت خیابانها و جادهها» است كه بهصورت كاملا متفاوت طراحی شده است. این دستگاه میتواند عمل لكهگیری آسفالت انواع معابر و مخصوصا نوارهای حفاری را كه عرض كمتری دارند، به راحتی و با كمترین هزینه در حداقل زمان ممكن انجام دهد. حتی این دستگاه به گونهای طراحی شده است كه از آن میتوان در بافتهای قدیمی شهر كه محلات آن عرض كمتری دارند نیز استفاده كرد. جای خالی چنین ادواتی در میان ماشینآلات راهسازی به وضوح در كشور و به خصوص شهرهای بزرگ مشاهده میشد. بنابراین تصمیم گرفتم چنین خلأ بزرگی را پر كنم. از مزایای این اختراع میتوان به صرفه جویی در زمان و هزینهها، كاربری در اماكن پر تردد با ترافیك بالا، بالا بردن راندمان كاری و كیفیت و کاری آن اشاره کرد. این مزایا میتواند باعث شود كه به خصوص در كلانشهرها، دستگاه لكهگیر به یك نیاز اساسی تبدیل شود و بتوانیم به صرفه جوییهای بسیار بزرگی در صورت استفاده از این دستگاه برسیم.
- ساخت این دستگاه چه مدت به طول انجامیده است؟
كار طراحی دستگاه و ثبت آن حدود ۲ سال زمان برده است و هزینههای زیادی برای تولید دستگاه صرف شده است. به دلیل مشكلات مالی هنوز نتوانستهایم نمونه تجاری دستگاه را تكمیل كنیم. ما این دستگاه را در بانك ایدههای برتر و بورس ایدهها ثبت كردهایم و بیشتر هزینه برای تهیه نقشهها و ثبت اختراع صرف شده است.
- آیا برنامهای برای ساخت این دستگاه بهصورت انبوه و تجاری دارید؟
واقعیت این است كه تا به حال نمونه صنعتی این دستگاه تولید نشده است و تنها نمونه آزمایشگاهی آن در شهر مرند و با کمک مسئولان شهری مرند تولید شده و تاحدودی مورد بهرهبرداری قرار گرفته است. همانطور كه میدانید برای تولید چنین دستگاههایی به سرمایه بالایی برای ایجاد كارگاه یا خط تولید نیاز است و این كار از دست یك مخترع برنمیآید و معمولا سرمایه لازم برای این كار وجود ندارد. در واقع انتظار میرود كه همه مسئولان شهری و استانی مخترعان را نه تنها از لحاظ مالی بلكه از لحاظ معنوی حمایت و راهنمایی كنند تا بیشتر اختراعاتی كه قابلیت تجاریسازی و تولید انبوه دارد، بتواند در مسیر تولید قرار بگیرد. با توجه به كارایی این دستگاه، ساخت آن مقرون به صرفه است و به خصوص اینكه نمونه داخلی و خارجی با این مشخصات وجود ندارد و میتواند در صورت سرمایهگذاری ارزش صادراتی نیز داشته باشد.
- چه برنامههایی برای آینده كاری خود در نظر دارید؟
در مورد این دستگاه، آرزوی من تولید انبوه آن در مرند است و علاقه دارم كه در صورت پیشنهاد سرمایهگذاری، شهر خودم مرند از مزایای آن اعم از درآمد و اشتغال برخوردار شود. در مورد كارهای آینده نیز چندین طرح بزرگ و مهم در دست آمادهسازی و چندین طرح در مرحله تحقیقاتی دارم كه یك نمونه آن طرح پژوهشی هوشمندسازی جادهها و راههای مواصلاتی در زمینه ترافیك و تصادفات جادهای است كه امیدوارم در آینده نزدیك بتوانم این طرح را نیز به مرحله عملیاتی برسانم. البته طرحهای دیگری نیز در ذهن دارم كه به دنبال زمان مناسب برای عملیاتی كردن این طرحها هستم.
- در مورد مشكلات مخترعانی كه در شهرستانها فعالیت میكنند، چه نظری دارید؟ آیا این درست است كه این مخترعان مشكلات بیشتری نسبت به افرادی كه در تهران یا مراكز استانها فعالیت میكنند، دارند؟
متأسفانه همینطور است. نبود بودجه كافی شهرستانی برای طرحهای ابداعی و اختراعی از مشکلات مخترعان جوان درشهرستانهاست. البته مسئولان شهرستان مرند تا به اینجای كار پشتیبان من بودند و از همه این عزیزان تشكر میكنم. ولی انتظار میرود تمام مسئولان استانی، شهری و حتی كشوری در حد توان پیگیر مشكلات مخترعان و نخبگان كشوری باشند و توجه ویژهای داشته باشند، زیرا این جوانان به فرموده رهبر معظم انقلاب سرمایههای اصلی كشور هستند. ما مخترعان نیز باید این باور را در خود رشد و پرورش دهیم كه میتوانیم و همه باید انقلابی عمل كنیم و به خودمان اكتفا كنیم تا نیازمند دیگر كشورها نباشیم.