بر کسی پوشیده نیست که شهركهای صنعتی نقش مهمی در پویایی و رونق اقتصاد و تولید دارند. مسئولان این شهركها میتوانند با جذب سرمایهگذاران در استان زمینه اشتغال بسیاری از افراد به ویژه جوانان را فراهم کنند. آذربایجان شرقی یكی از استانهای صنعتی كشور و دارای ۵۴ شهرك و ناحیه صنعتی است. در این شهركها ۲ هزار و ۲۶۰ واحد صنعتی مستقر است که حدود ۵۶ هزار نفر نیز در آن مشغول به كار هستند. اما مشکلات اقتصادی که در سالهای اخیر در کشور به وجود آمد، تاثیر زیادی بر فعالیت شهرکهای صنعتی گذاشت و این شهركها با مسائل و مشكلاتی روبهرو هستند كه حل نشدن آنها در كوتاه مدت میتواند تبعات منفی بر توسعه صنعتی استان داشته باشد. شهركهای صنعتی اطراف تبریز نیز به واسطه ماهیت صنعتی این شهر از اهمیت بیشتری برخوردارند و حل مشكلات آنها باید در دستور کار مسئولان قرار گیرد.
مزیتهای فعالیتهای اقتصادی درشهركهای صنعتی
مدیرعامل شهركهای صنعتی آذربایجان شرقی میگوید: از ۵۴ شهرك و ناحیه صنعتی این استان ۴۶ شهرك در مرحله واگذاری زمین برای متقاضیان است و از ۴۶ شهرك صنعتی نیز ۱۰ شهرك تقاضا محور هستند.
«سیدمرتضی نیرومند اسکویی» میافزاید: یكی از ویژگیهای مهم شهركهای صنعتی آذربایجان شرقی این است كه در تمام مناطق مهم استان، زمین برای واگذاری وجود دارد و تمام شهرستانها دارای شهرك صنعتی هستند. وی در مورد تفاوت واحدهای مستقردر شهركهای صنعتی با دیگر واحدهای خارج از شهركها توضیح میدهد: تفاوت واحدها در کارکردشان است، بهطوریكه فعال بودن واحدهای صنعتی در داخل شهركهای صنعتی به نسبت واحدهای خارج از شهرك صنعتی تفاوت بسیار چشمگیری دارد.
مدیرعامل شهركهای صنعتی آذربایجان شرقی میگوید: در شهركهای استان ۲ هزار و ۲۶۰ واحد وجود دارد كه ۳۰۷ واحد از آنها غیرفعال است، اما برای رفع مشكلات آنها برنامهریزی و اقداماتی در دستور کار قرار دارد.
تلاش برای حل مشكلات واحدهای صنعتی
نیرومند ادامه میدهد: برای فعال كردن و راهاندازی واحدهای غیرفعال در شهركهای صنعتی استان حمایتهایی از طریق طرح رونق، خوشههای صنعتی و كنسرسیومهای صادراتی انجام میشود كه امید است با این حمایتها این واحدها دوباره به چرخه تولید بازگردند. وی در مورد مشكلات شهركهای صنعتی آذربایجان شرقی میگوید: بر اساس بررسیهایی كه در سال ۹۵ از طریق كارگروه تسهیل و رفع موانع استان صورت گرفت، مشخص شد كه عمدهترین مشكل واحدها نبود یا كمبود نقدینگی است. نیرومند ادامه میدهد: نبود بازار و برندسازی در استان، به روز نبودن ماشینآلات كارخانهها نیز از دیگر مشكلات واحدهای شهركهای صنعتی استان به شمار میرود. به گفته وی، در سال گذشته مشكل نقدینگی تعداد قابل توجهی از واحدهای غیرفعال شهركهای صنعتی استان حل شد و در سال ۹۶ نیز تلاش میشود از طریق پرداخت نقدینگی مشكلات واحدها حل شود. نیرومند ادامه میدهد: واحدهایی كه در زمینه صادرات و بازاریابی مشكل دارند از طریق كنسرسیومهای صادراتی، خوشه صنعتی و كلینیك صنعتی یا همان ارتباط صنعت و دانشگاه حمایت میشوند.
وی میگوید: یكی از مشكلات شهركهای صنعتی در ایجاد زیرساختها تأمین برق است. اما در تأمین آب شهركها مشکلی وجود ندارد. با این حال سعی میشود واحدها در مصرف آب صرفهجویی كنند. نیرومند در مورد همكاری سازمان حفاظت از محیطزیست آذربایجان شرقی نیز توضیح میدهد: این سازمان در سال گذشته بهطور كامل به شهركهای صنعتی كمك كرده، بهطوریكه ۵ شهرك مجوز زیستمحیطی دریافت کردند.
مشکلات زیربنایی شهرکهای صنعتی
مدیر شهرك صنعتی عالی نسب و تبریز ۴ در مورد مشکلات این شهرک میگوید: مساحت شهرك تبریز۴ حدود ۹۰۰ هكتار است و این شهرك جزو طرحهای جامع تبریز است و زیرساختهای این شهرک از قبیل برق، گاز و آب تأمین شده است، ولی تعدادی از واحدها با مشكل گاز روبهرو هستند. «كمالالدین فرهنگی» میافزاید: در این شهرك، ۵۶۰ قرارداد واگذاری امضا شده و ۱۷۰ واحد كارگاهی، ۳۰۰ واحد صنعتی از این تعداد احداث شدهاند ولی تعدادی از واحدها با وجود واگذاری احداث نشدهاند كه باید برای احداث واحد در این زمینها اقدام سریعتری صورت گیرد. وی به نامناسب بودن راه ارتباطی شهرك تبریز۴ نیز اشاره و عنوان میكند: راه ارتباطی این شهرك به اتوبان تبریزـ سهند وصل میشود اما انتظار میرود تا پایان آذرماه سال ۹۶ این راه به بهرهبرداری برسد.
مهسا رمضانی – تبریز