علاوه بر این اگرچه روند صدور پروانههای بهرهبرداری صادر شده طی این مدت در اکثر استانهای کشور مثبت گزارش شده، اما در عین حال ۱۲ استان در کشور با کاهش صدور پروانههای بهرهبرداری صنعتی مواجه شدهاند. جزئیات آماری حاکی از این است که تا پایان سه فصل نخست سال جاری، ۴۱۵۸فقره پروانه بهرهبرداری صنعتی با سرمایهگذاری به میزان ۲۰۷هزار میلیارد ریال و اشتغال ۶۸هزار و ۱۷۱ نفر صادر شده است.
مقایسه ارقام فوق با مدت مشابه سال گذشته نشاندهنده، روند افزایشی ۶٫۷درصدی در تعداد و ۲۵٫۸درصدی در سرمایهگذاری و ۱۹٫۲ درصدی در اشتغال است. متوسط سرمایهگذاری برای راهاندازی یک واحد در این دوره ۴۹٫۹میلیارد ریال عنوان شده که بالاترین اشتغال ایجاد شده را استان اصفهان با ۶۴۶۸ نفر به خود اختصاص داده است.
روند صدور پروانههای صنعتی
سه فصل نخست سال جاری در حالی سپری شد که طی این مدت حدود ۴هزار و ۱۵۸فقره پروانه بهرهبرداری صنعتی در کل کشور صادر که منجر به اشتغال بیش از ۶۸هزار نفری شد. مجموع سرمایهگذاری در این زمینه نیز به بیش از ۲۰۷هزار میلیارد ریال میرسد. این آمار نشان از رشد در تمام این بخشها نسبت به مدت مشابه سال قبل دارد. بر این اساس به نظر میرسد، بتوان از روند رو به رشد سرمایهگذاری صنعتی در کشور سخن گفت سرمایهگذاری صنعتی که با وجود تمام مشکلات موجود بر سر راه صنعت، تحقق پیدا کرده است.
مطابق آمار منتشر شده، ۵ استان «اصفهان، تهران، خراسانرضوی، البرز و آذربایجانشرقی» توانستند بیشترین اشتغالزایی صنعتی را به خود اختصاص دهند. علاوه بر این در حالی که روند صدور پروانههای بهرهبرداری صادر شده طی این مدت در اکثر استانهای کشور مثبت بوده است، ۱۲ استان در کشور نیز کاهش صدور پروانههای بهرهبرداری صنعتی را شاهد بودند.
جزئیات روند صدور پروانه بهرهبرداری صنعتی در بازه زمانی یاد شده نشان میدهد که از تعداد پروانه بهرهبرداری صادره، ۲۳۲۷فقره آن پروانه بهرهبرداری ایجادی و ۱۸۳۱فقره آن پروانه بهرهبرداری توسعهیی است. بیشترین تعداد پروانه بهرهبرداری صادره در بین استانهای کشور نیز مربوط به استان اصفهان با ۳۶۲فقره و کمترین تعداد آن با ۱۵فقره به استان خراسانجنوبی تعلق دارد. بالاترین اشتغال ایجاد شده را نیز استان اصفهان با ۶۴۶۸نفر به خود اختصاص داده است. افزون بر این بالاترین میزان سرمایهگذاری مندرج در پروانههای بهرهبرداری صادره را استان خراسانرضوی (۳۳۹۶۱٫۹میلیارد ریال) با سهم ۱۶٫۴ درصدی به خود اختصاص داده است. از دیگر سو برآوردها نشان میدهد، متوسط سرمایهگذاری برای راهاندازی یک واحد در این دوره ۴۹٫۹میلیارد ریال بوده است.
دادههای آماری در گزارش عملکرد ۹ ماهه منتهی به آذر سال ۱۳۹۶ وزارت صنعت، معدن و تجارت، صنایع کوچک و متوسط بیشترین سهم را از برنامههای اجرا شده این وزارتخانه به خود اختصاص دادهاند و عمده طرحهای نیمه تمام صنعتی در کشور نیز به همین گروه از صنایع تعلق دارد. به این ترتیب پیشبینی میشود در ماههای پیشرو و با تکمیل تدریجی این طرحها، رشد صنعتی چشمگیری در انتظار بخش صنعت باشد.
از دیگر سو روند رو به رشد صدور پروانههای بهرهبرداری صنعتی هم نشاندهنده آن است که رونق صنعتی افتان و خیزان در حال تحقق است. در پایان سه فصل سال ۱۳۹۶ و در قیاس با مدت مشابه سال گذشته صدور پروانه بهرهبرداری به لحاظ تعداد رشد ۶٫۷درصدی به لحاظ سرمایهگذاری رشد ۲۵٫۸ درصدی و به لحاظ اشتغالزایی نیز رشد حدودا به ۱۹٫۲درصدی را شاهد بوده است. رشدی که تداوم آن میتواند علاوه بر بازگرداندن رونق به بخش تولید به رشد اشتغالزایی در کشور نیز کمک شایان توجهی کند. بر اساس آمار اعلام شده در پایان سه فصل نخست سال ۱۳۹۶ بیشترین تعداد پروانه بهرهبرداری صادره در بین استانهای کشور مربوط به استان اصفهان با ۳۶۲ فقره اختصاص داشته است. از سوی دیگر بیشترین میزان سرمایهگذاری محقق شده در صدور پروانه بهرهبرداری به استان خراسانرضوی اختصاص داشته است. در این استان در ۹ ماهه سال جاری حدود ۳۴هزار میلیارد ریال سرمایهگذاری در زمینه مجوزهای صنعتی به ثبت رسیده است که احتمالا نشان میدهد، طرحهای اجرا شده در این استان به لحاظ ابعاد از طرحهای اجرا شده در دیگر استانها بزرگتر هستند.
فرصتهای شغلی جدید در استانهای صنعتی
آمار مذکور در خصوص استانهایی که در این مدت بیشترین اشتغالزایی را به خود اختصاص دادهاند نیز بیانگر آن است که استانهای «اصفهان، تهران، خراسانرضوی، البرز و آذربایجانشرقی» پیشتازان اشتغالزایی صنعتی در این بازه زمانی بودهاند. بهطوری که مطابق آمارها سهم استان «اصفهان» از اشتغالزایی در این مدت برابر با ۶هزار و ۴۶۸نفر بوده که نسبت به مدت مشابه سال قبل رشد بیش از ۳۲٫۳درصدی را در این بخش تجربه کرده است. تعداد پروانههای بهرهبرداری صنعتی صادره برای این استان نیز برابر با ۳۶۲فقره بوده که برای آنها سرمایهگذاری بیش از ۱۲هزار میلیارد ریالی صورت گرفته است.
استان «تهران» دومین استانی است که در این مدت توانسته با ایجاد ۵هزار و ۹۴۳ نفر شغل در جایگاه دوم قرار گیرد. تعداد پروانههای بهرهبرداری صنعتی صادر شده برای این استان برابر با ۳۲۱ فقره با سرمایهگذاری بیش از ۱۱هزار میلیارد ریالی بوده است.
سومین استان موفق در ایجاد اشتغال استان «خراسانرضوی» با اشتغالزایی ۵هزار و ۵۴۳نفر بوده است. برای این استان در مجموع ۲۰۰پروانه بهرهبرداری صنعتی صادر شده و سرمایهگذاری صورت گرفته نیز حدود ۳۴هزار میلیارد ریال بوده است. اشتغال به وجود آمده برای استان «البرز» نیز در سه فصل نخست سال ۱۳۹۶ برابر با ۵هزار و ۱۷۹ نفر بوده که برای این استان در مجموع ۲۱۴فقره پروانه بهرهبرداری صنعتی با سرمایهگذاری بیش از ۱۱هزار میلیارد ریالی صورت گرفته است.
سهم «آذربایجانشرقی» نیز در ایجاد اشتغال در زمان مورد بررسی برابر با ۴هزار و ۵۹۴نفر بوده است. در زمان مورد بررسی در مجموع برای این استان ۳۶۱فقره پروانه بهرهبرداری صنعتی صادر شده است که سرمایهگذاری صورت گرفته برای این استان نیز بیش از ۱۱هزار میلیارد ریال بوده است.
با این همه به لحاظ درصد رشد در زمان مورد بررسی استان «کردستان» با رشد ۱۴۹٫۷درصدی نسبت به مدت مشابه سال گذشته بیشترین رشد را در ایجاد اشتغال نسبت به سایر استانها در سه فصل نخست سال جاری تجربه کرده است.
استان کهگیلویه و بویراحمد نیز با رشد ۱۱۳٫۴درصدی نسبت به مدت مشابه سال ۱۳۹۵ توانست در جایگاه دوم در ایجاد اشتغال قرار گیرد. اما استانهایی هم بودند که میزان اشتغالزایی صنعتی در آنها در قیاس با مدت مشابه سال گذشته کاهش پیدا کرده بود. به عنوان نمونه اشتغالزایی صنعتی در استان خراسانجنوبی در قیاس با ۹ ماهه منتهی به آذر سال ۱۳۹۵ حدود ۶۳درصد کاهش را شاهد بود.
شرح حال صنعت در مناطق آزاد
از سوی دیگر براساس آمار اعلام شده در میان ۷ منطقه آزاد و ویژه اقتصادی فعال در کشور اگرچه در مقایسه با سایر استانهای کشور شاهد ایجاد اشتغال چشمگیری نبودهایم، اما رفع چالشهای این مناطق نیز موجب شد تا در زمان مورد بررسی نسبت به زمان مشابه سال قبل شاهد رشد چشمگیری در صدور پروانههای بهرهبرداری صنعتی و ایجاد اشتغال باشیم. در این خصوص میتوان به صدور ۳۸ پروانه بهرهبرداری در منطقه آزاد «ماکو» اشاره کرد که ایجاد اشتغال ۴۴۳نفری را برای این منطقه به همراه داشت.
پروانه بهرهبرداری صنعتی صادر شده برای منطقه آزاد «ارس» نیز برابر با ۲۷ فقره بوده که ایجاد اشتغال ۶۱۰نفری را برای این منطقه به همراه داشته است. پروانه بهرهبرداری صنعتی صادر شده منطقه آزاد «قشم» نیز برابر با ۱۲فقره بوده که ایجاد اشتغال ۳۴۰نفری را به همراه داشته است. بیشترین میزان تغییر در تعداد فرصتهای شغلی ایجاد شده نسبت به مدت مشابه سال گذشته اما از آن منطقه آزاد «چابهار» است. در این منطقه میزان اشتغال ایجاد شده در ۹ماهه ابتدایی سال ۱۳۹۶ به ۳۴۲مورد میرسد که در مقایسه با مدت مشابه سال گذشته رشدی بیش از ۸۷۷درصدی را شاهد بوده است.
شاخصهای سهگانه تعداد مجوزهای صادر شده، سرمایهگذاری و اشتغالزایی برای منطقه آزاد انزلی اما در قیاس با مدت مشابه سال قبل دچار افت شده است. بر این اساس تعداد پروانههای بهرهبرداری صادره افتی معادل ۲۰٫۵درصد، سرمایهگذاری افتی معادل ۵۳٫۱درصد و اشتغالزایی افتی معادل ۳۴٫۹ درصد داشته است.
منبع: اقصادگردان