بر اساس مصوبات کمیسیون تلفیق در جریان بررسی لایحه بودجه ۱۴۰۱، از ابتدای سال آینده قرار است از تولید سیگار مالیات جدیدی اخذ شود، بر همین اساس مبلغ ۲۳۰ تومان به قیمت خرده‌فروشی هر نخ سیگار تولید داخل با نشان ایرانی و مبلغ ۳۰۰ تومان به قیمت هر نخ سیگار تولید داخل با نشان بین‌المللی (برند) اضافه می‌شود، همچنین از هر بسته ۵۰ گرمی تنباکوی قلیان داخلی، ۳‌‌ هزار تومان به عنوان عوارض اخذ می‌شود.

با وجود اینکه در اکثر کشور‌های جهان دریافت مالیات سنگین از سیگار و دیگر کالا‌های آسیب‌رسان می‌تواند تا حدودی مصرف آن‌‌ها را کاهش دهد، اما به دلیل اینکه ایران با پدیده قاچاق عمده دخانیات مواجه است، ابهاماتی در مورد تأثیر افزایش قیمت سیگار بر کاهش مصرف آن به وجود می‌آید.

 برخی از کارشناسان اقتصادی معتقدند با نهایی شدن تصمیمات کمیسیون تلفیق و وضع مالیات سنگین بر سیگار، نه تنها مصرف سیگار کاهش نمی‌یابد بلکه ورود غیرقانونی و قاچاق این کالا به کشور تشدید شده و در مقابل میزان تولید و درآمدهای مالیاتی دولت نیز دچار کاهش می‌شود.

ایران بهشت قاچاقچیان سیگار می‌شود؟

از همین رو، محمد رضا تاجدار رئیس انجمن تولیدکنندگان محصولات دخانی، در گفت‌وگو با خبرنگار اقتصادی خبرگزاری تسنیم با بیان این که افزایش نامتعارف مالیات سیگار در بودجه سال آینده، تبعات بسیار خطرناکی را به دنبال داشت، گفت: تولید سیگار در کشور به زودی به نصف ظرفیت فعلی کاهش خواهد یافت چرا که نظارتی بر روی جعل سیگار در کشورهای همسایه وجود ندارد و این اختلاف قیمت، کشورهای خارجی را به قاچاق سیگار به داخل کشور ترغیب خواهد کرد.

وی افزود: کمیسون تلفیق بودجه سال ۱۴۰۱، مالیات هر کارتن سیگار را از ۲۵۰ هزار تومان به ۲ میلیون و ۳۰۰ هزار تومان برای برند ایرانی و مالیات تولیدکننده داخلی با برند خارجی را نیز از  ۵۰۰ هزار تومان به ۳ میلیون تومان برای افزایش داده است.

رئیس انجمن تولیدکنندگان محصولات دخانی با اشاره به سایر تبعات افزایش مالیات سیگار، گفت: در سال آینده حقوق و دستمزد و هزینه حمل و نقل نیز افزایش خواهد یافت و واحدهای تولیدی برای بقای خود باید افزایش قابل توجهی در کالای خود اعمال کنند. این اقدام موجب خواهد شد که فاصله قیمتی محصولات دخانی تولیدی با کالای قاچاق به شدت افزایش یابد و مصرف کالای قاچاق به صرفه‌تر خواهد بود؛ در نتیجه تولیدکنندگان توان رقابت در چنین بازاری را نخواهند داشت.

مالیات نخی در بودجه ۱۴۰۱ بیش از ۸  برابر شده است!

تاجدار با بیان این که افزایش مالیات در سال آینده تصمیمی نابخردانه و غیر تخصصی است، گفت: به نظر می‌رسد گزارش‌هایی به کمیسیون تلفیق ارائه شده که در آن به کشش قیمتی بسیار پایین سیگار و نقش کم این صنعت در اشتغال کشور اشاره شده است؛ این در حالی است که با افزایش مالیات در سال آینده  نه تنها درآمد خوبی نسیب دولت نخواهد شد، بلکه مردم به استفاده از کالای قاچاق تشویق می‌شوند.

تاجدار خاطرنشان کرد: البته انجمن تولیدکنندگان محصولات دخانی طبق روال گذشته عوارض مشخص شده را به واحدهای تولیدی ابلاغ کرده است. ما درگیر اجرای همین قانون جدید مالیات بر ارزش افزوده بودیم که متوجه شدیم کمیسیون تلفیق مالیات نخی را برای سال آینده  ۸ برابر افزایش داده است.

وی ادامه داد: بسیاری از تولیدکنندگان داخلی هنوز در پرداخت مالیات ابلاغی سال ۱۴۰۰ دچار مشکل هستند و بدیهی است که توان پرداخت مالیات جدید در سال آینده را نخواهند داشت. بررسی آمار شش‌ماهه نخست سال جاری نیز نشان می‌دهد که تولید محصولات دخانی حدود ۱۰ الی ۲۰ درصد، کاهش داشته است. درحالی که دخانیات غیر استاندارد قاچاق این خلاء را جبران کرده‌اند.

بازار دخانیات از جانب قاچاق و جعل در معرض تهدید است

رئیس انجمن تولیدکنندگان محصولات دخانی با اشاره به افزایش آمار قاچاق دخانیات در کشور، گفت: مشاهدات میدانی، کشفیات و آمارها نشان می‌دهد که عمده سیگارهای قاچاق موجود در بازار، مربوط به برندهای درجه C و D است. این بدان معناست که شرکت‌های درجه A و B خارجی، اجازه ورود محصولات با کیفیت خود را حتی به صورت قاچاق، به داخل کشور نمی‌دهند.

وی افزود: با توجه به این که شرکت‌های تولیدکننده داخلی نیز حضور بین‌المللی در سایر کشورها ندارند، احتمال این که سیگارهای داخلی جعل شود و یا تحت برند دیگری مجدداً در داخل کشور به فروش برسد، بسیار بالاست. بنابراین بازار دخانیات هم از جانب سیگار‌های قاچاق و هم از جانب جعل برند‌های داخلی مورد تهدید است.