کارگران تلاشگر شهر صنعتی تبریز و آذربایجان شرقی همچنان چشم انتظار حل مشکلات خود در این کلان شهر صنعتی کشور هستند تا بتوانند کمر خود را در زیر مشکلات راست کنند.
نیروی انسانی و به خصوص قشر کارگر موتور متحرکه اقتصاد، صنعت و جامعه هر کشوری هستند و کشورهایی را می توان به معنای کامل پیشرفته و توسعه یافته دانست که کارگران وضعیت به مراتب بهتری داشته باشند. آذربایجان شرقی نیز یکی از استان های صنعتی کشور است که بخش بزرگی از اقشار این استان را قشر کارگر تشکیل می دهند. با تمام این تفاسیر نرخ بیکاری فعلی علی رغم کاهش نسبی آن و پایین بودن وضعیت معیشتی کارگران شایسته آذربایجان شرقی نیست. همشهری تلاش می کند تا در این گزارش به بهانه هفته کار و کارگر بخشی از مشکلات کارگران استان را منعکس کند.
مشکلات کارگران در یک استان صنعتی
دبیر خانه کارگر تبریز در مورد مشکلات کارگران در استان گفت: متاسفانه علی رغم سابقه فعالیت های کارگری در استانی که یکی از قطب های صنعتی کشور است، هنوز هم شاهد این هستیم که این کارگران با مشکلات عدیده ای دست و پنجه نرم می کنند.
«کریم صادق زاده» تاکید کرد: هم اکنون در استان بیشتر از ۶۵۸ هزار کارگر بیمه شده و ۱۳۲ هزار بازنشسته داریم که قبلا کارگر بوده اند و بخشی از نیروی کار کارگری نیز ممکن است به دلایل مختلف هم اکنون بیمه نشده باشند.
وی افزود: همانطور که مشاهده می شود خیل عظیمی از جمعیت استان را کارگران تشکیل می دهند و اگر خانواده های این افراد را نیز در نظر بگیریم بخش اعظمی از جمعیت استان از این طریق درآمد کسب کرده و زندگی می کنند.
صادق زاده عنوان کرد: این در حالیست که شاید بزرگترین مشکل کارگران میزان حقوق پایه و دریافتی باشد که علی رغم اعتراض های دائمی هنوز شاهد بهبود اوضاع در این زمینه نیستیم.
وی با اشاره به اینکه سازمان برنامه و بودجه حداقل میزان حقوق لازم برای یک زندگی عادی را یک میلیون و ۸۵۰ هزار تومان اعلام کرده است، تصریح کرد: با این وجود در سال ۹۵ هم اعتراضات ما به جایی نرسیده است و شاهد این هستیم که افزایش حقوق سال ۹۵ بسیار ناچیز بوده و حقوق دریافتی ۸۵۲ هزار تومان تنها می تواند زندگی ۱۰ روز از ۳۰ روز ماه یک خانواده معمولی کارگری را تامین کند.
صادق زاده قراردادی بودن کارگران استان را یکی از معضلات اساسی جامعه کارگری در آذربایجان شرقی عنوان کرد و گفت: امروزه حدود ۸۵ درصد کارگران استان به صورت قراردادی و پیمانی کار می کنند و خواست ما اجرای ماده ۷ قانون کار است و نباید کارهای مستمر به صورت قراردادی بوده و در ادامه نیز حقوق کارگران زائل شود.
وی افزود: ما در قانون موضوعی به نام کار موقت نداریم و اینکه کارگری را با این نام استخدام کنند، بی قانونی است و به شدت به این موارد معترض هستیم.
این فعال حوزه کارگری در ادامه خاطرنشان کرد: قانون بازنشستگی پیش از موعد برای کارهای سخت و زیان آور نیز مشکل بسیاری از کارگران استان است و جای سوال دارد که چرا در این موارد که در قانون نیز تاکید شده است شاهد سنگ اندازی هستیم.
صادق زاده تاکید کرد: کارگران سربازان خط مقدم اقتصاد مقاومتی هستند و چقدر شایسته است که در سالی که به نام اقدام و عمل نامگذاری شده است به تاسی از فرمایشات مقام معظم رهبری در زمینه رسیدگی به وضعیت کارگران استان اقدامی عملی صورت گیرد.
وی همچنین گفت: تمام نیروی کار استان باید بر اساس قانون بیمه شوند و هر کارگری که به هر دلیلی بیمه نشده باشد باید مراجعه کرده و اطلاع دهد تا از طریق خانه کارگر و مجاری قانونی ایفای حق کرده و از دور زدن قانون و مواردی که باعث ضایع شدن حقوق کارگران می شود، جلوگیری کنیم.
استرس هر ساله تمدید قرارداد
یکی از کارگران شاغل در یکی از کارخانه های فعال در شهرک سلیمی نیز با اشاره به قراردادهای یک ساله و اثرات آن، گفت: امروزه یکی از استرس های کارگران و یکی از دلایل افزایش نرخ بیکاری در استان، قراردادهای موقت و یکساله است که هر ساله نیز بابت تمدید قراردادها استرس زیادی را به کارگران وارد می کند.
«نقی میرانصاری» تصریح کرد: معمولا آغاز هر سال کارگران باید منتظر تمدید قرارداد خود باشند و با توجه به فعال بودن برخی از کارخانه ها معمولا شاهد تمدید نشدن بخشی از قراردادها هستیم.
وی ادامه داد: تعدیل نیرو تنها بخشی از عواقب مشکلاتی است که اشاره شده و در ادامه نیز بازار کار زیادی برای کارگران قطع همکاری شده وجود ندارد.
میرانصاری حقوق کم کارگران را نیز یکی از مشکلات اصلی این قشر فعال جامعه عنوان کرد و افزود: انتظار کارگران تجدید نظر کلی در مورد حقوق پایه است و اینکه هر ساله حدود ۱۰ درصد به حقوق کارگران اضافه شده و یا شاهد چند ده هزار تومان افزایش حقوق باشیم، نمی تواند مشکلات کارگران را مرتفع کند و با توجه به گرانی های هر ساله باید شاهد پسرفت سالیانه این قشر از جامعه باشیم.
وی خاطرنشان کرد: از مسئولان درخواست می کنیم رسیدگی به مشکلات کارگران فقط مختص یک هفته از سال نشود و کارگران نیازمند فعالیت دائمی مسئولان در این زمینه و اقدامات ریشه ای هستند. این در حالیست که فقط در هفته کار و کارگر شاهد حضور مسئولان در کارخانه ها هستیم و در ادامه هیچ ارتباط مستقیمی بین مسئولان و کارگران وجود ندارد.
لزوم بهبود وضعیت محیط های کار
یکی دیگر از کارگران شاغل در بخش صنعت استان نیز با اشاره به اینکه کارگران در کارخانه های کوچکتر محیط مناسبی برای کار ندارند، گفت: محیط کار بر اساس کنوانسیون های بین المللی کارگری باید در تمام کارخانه های بزرگ و کوچک و کارگاه ها برای کارگران ایمن و مناسب باشد و در استان شاهد مناسب سازی محیط کار نیستیم.
«محمد ظفرخواه» تاکید کرد: برای نمونه ایمنی در محیط کار و یا تامین شرایط مناسب بر اساس قانون کار کمترین خواسته به حق کارگران می تواند باشد اما مشاهده می کنیم که در صنایع کوچکتر استان کارگران از حقوق خود در این زمینه برخوردار نمی شوند.
وی افزود: برای نمونه کارفرماها برای صرفه جویی در مخارج از ارائه مرتب وسایل ایمنی و لباس و ابزار با کیفیت خودداری می کنند و دود این صرفه جویی با صدماتی که وارد می شود به چشم کارگران می رود.
ظفرخواه خاطرنشان کرد: برخی از کارگران شاغل در بخش های سخت و زیان آور نیز مشکلات بیشتری در این زمینه دارند و امیدواریم که بین این کارگران و کارگرانی که کارهای به مراتب آسانتری دارند تفاوت هایی قائل شوند.
فراموش شده های بازار کار
یکی از کارگران ساختمانی نیز در این زمینه گفت: کارگران ساختمانی مدت هاست که فراموش شده اند و در بین قشرهای مختلف کارگر از کمترین حقوق برخوردار هستند.
«محمد خواجه ای» عنوان کرد: دولت و قوانین نیز به طور قطعی وضعیت کارگران ساختمانی را نیز که بخش بزرگی از کارگران کشور و فعالان اصلی بازار مسکن هستند را مشخص نکرده است و حضور این افراد هر روزه در میادین شهر برای مردم و مسئولان عادی شده است.
وی ادامه داد: بیشتر این کارگران علی رغم تاکید قانونی بیمه نیستند و روزهای زیادی از ماه را به دلیل رکود در بازار مسکن بیکار می مانند و کسی پاسخگوی این بیکاری و بی قراردادی ها نیست.
خواجه ای اظهار کرد: بیمه کارگران ساختمانی نیز دارای مزایای بیمه عادی کارگران نیست و همین موضوع باعث می شود که تفاوت های این قشر از کارگران بیشتر نمود پیدا کند.
وی همچنین گفت: سازمان دهی و قانونمند کردن فعالیت این کارگران آرزوی قلبی فعالان کارگری در این حوزه است و در حالت کنونی علاوه بر پایمال شدن حقوق قانونی، شان انسانی این کارگران نیز دچار خدشه می شود.
تبریز – مریم چرخ انداز – خبرنگار همشهری